İhtiyaçları, istekleri veya deneyimleri ne olursa olsun; bebeklerine en iyi bakım ve imkanları sağlamak tüm anne adaylarının ortak hedefi. Bebek için en iyi şartları sunmanın ilk adımı ise elbette, gebelik döneminde sağlıklı bir beslenme rutini sürdürmek! Hamilelik döneminde beslenme konusunda tüm merak ettikleriniz, bu sayfanın devamında sizi bekliyor.
Hiç şüphesiz bebeğiniz için sağlıklı ve keyifli bir gelecek inşa etmek istiyorsunuz. Peki, insan yaşamında beslenmenin en önemli olduğu evrelerden biri olan hamilelik döneminde hangi detaylara dikkat etmeniz gerektiğini biliyor musunuz? Hadi, hamilelik dönemi beslenme sırlarını birlikte keşfedelim!
Nalan Hakime Noğay tarafından Electronic Journal of Vocational Colleges adlı e-dergi için hazırlanan Gebe Kadınların Beslenme Durumlarının Değerlendirilmesi isimli makaleye göre, gebelikte artan enerji ve protein gereksiniminin karşılanmaması hem anne hem de yenidoğan bebek için olumsuz sonuçlara yol açabiliyor.
Hamilelik döneminde beslenme ve doğum ağırlığı, beyin gelişimi ve prematürelik arasında ilişki olduğunu gösteren çalışmalar bulunuyor. Ayrıca anne adayında anemi, diş çürükleri, osteomalasia gibi hastalıklar ortaya çıkabiliyor. Ezcümle hamilelik döneminde beslenme, hem sizin hem de bebeğinizin sağlık bütünlüğünün korunması için önem taşıyor.
Muş Alparslan Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi’nde yayınlanan Gebelikte beslenme isimli makalede, hamilelik döneminde beslenme sürecinin öncelikle doğru değerlendirilmesinin gerekliliği gözler önüne seriliyor. Yaygın olarak inanılanın aksine hamilelik döneminde beslenme esasında iki kişilik beslenme anlamına gelmiyor. Sağlıklı bir hamilelik diyetinde porsiyon ayarından ziyade zengin, sağlıklı ve çeşitli bir beslenme rutini oluşturulması öneriliyor.
Büyük porsiyonlar ve sık planlanan öğünlere rağmen anne adayının doğru çeşitlilikte beslenmemesi halinde, fetüs ihtiyaçlarını annenin depolarından karşılıyor. Bundan dolayı hamilelik döneminde her besin içeriğinden doğru şekilde faydalanmaya özen gösterilmesi gerekiyor.
Hücrelerin temel yapı taşlarından olan proteinler amino asit adı verilen yapılardan oluşuyor. Proteinlerin yapı taşını oluşturan toplamda 20 farklı çeşit amino asit bulunuyor. Bu amino asitlerin bir kısmı vücutta yer alan farklı maddelerden üretilebiliyor. Fakat sekiz tanesi vücutta üretilemiyor. Esansiyel amino asitler adı verilen bu sekiz çeşidin besinler yardımıyla dışarıdan alınması gerekiyor.
Zeynep Uzdil ve Aliye Özenoğlu tarafından Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi için hazırlanan Gebelikte Çeşitli Besin Öğeleri Tüketiminin Bebek Sağlığı Üzerine Etkileri isimli makaleye göre, anne adaylarının günlük 60 gram protein içeriği alması gerekiyor. Ayrıca vejetaryenler ve bitkisel ağırlıklı beslenen anne adaylarının buna 20 gram ilave yapmaları öneriliyor. Bununla birlikte günlük protein ihtiyacı kişinin beslenme alışkanlıkları ve vücut ağırlığına göre değişkenlik gösterebileceğinden ideal tüketim miktarı hakkında doktor tavsiyesi alınmasında fayda bulunuyor.
Muş Alparslan Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi’nde yayınlanan Gebelikte Beslenme adlı makalede, hamilelik döneminde vücuttaki bazı vitamin ve minerallerde önemli değişikler görüleceği ifade ediliyor. Özellikle B6 ve B12 vitaminlerinin yarı yarıya azaldığına dikkat çekiliyor. Önemine dair birçok şey duymuş olmanız pek de şaşırtıcı olmayan folik asit, bir çeşit B vitamini olarak önem verilmesi gereken vitaminler arasında bulunuyor. Bunun yanı sıra gebelik döneminde artan enerji ihtiyacı sebebiyle A vitamini, C vitamini ve D vitamini tüketiminin de düzenlenmesi gerekiyor.
T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğüne ait Gebelik Döneminde Beslenme adlı kaynakta, hamilelik döneminde yetersiz ve dengesiz beslenme riskini artıran gıda içerikleri ele alınıyor. Bu kaynakta gebelik sürecinde yemeklerin katı yağlardan ziyade sıvı yağlarla pişirilmesi öneriliyor. Ayrıca iyotsuz tuzların tercih edilmemesi gerektiği belirtiliyor. Hamilelik döneminde artan anemi riski nedeniyle çay kahve ve tüketiminin sınırlandırılması tavsiye ediliyor. Özellikle yemeklerin bir saat öncesi ve sonrasında çay ya da kahve tüketilmesi anemi riskini artırabiliyor.
Hamilelik döneminde uzak durulması gerekenler listesinde alkol ve sigara üst sıralarda yer alıyor. Hatta sigaranın tüketiminin sınırlandırılması haricinde tüketilen ortamlardan uzak durulmasının da önemli olduğu belirtiliyor. Ayrıca tarım ürünlerinin üzerinde bulunan zararlı kalıntıların gerekli şekilde temizlenmeden tüketilmemesi gerektiği de bir diğer önemli husus!
Yağsız Et
Proteinleri oluşturan amino asitler, sizin ve bebeğinizin vücudunun yapı taşı. Bu nedenle hamileyken günde 75 gram protein tüketmeye özen göstermeniz gerekiyor. Yağsız et bu noktada tercih edilebilir bir seçenek olarak öne çıkıyor. Çünkü demir açısından oldukça zengin olan bu kaynak hem sizin hem bebeğinizin alyuvar tedariğini sağlıyor. Anne adayları öğünlerine hindi, tavuk ya da yağsız kırmızı et ekleyerek günlük protein ihtiyacının büyük bir bölümünü karşılayabilir. Günlük protein ihtiyacı vücut ağırlığı ve genel sağlık durumuna göre farklılık gösterebileceğinden ideal tüketim miktarı hakkında doktor görüşü alınması öneriliyor.
Mercimek
Mercimek, hamile kadınlar için en önemli besin öğelerinden biri olan B vitamini içeriğiyle dikkat çekiyor. Aynı zamanda bu besinin protein, B6 vitamini ve demir açısından da çok zengin olduğu biliniyor. Diğer gıdalardan ve baharatlardan çeşitli aromaları kolayca emen mercimekler, bağırsak dostu olarak tanımlanıyor. Yeşil, turuncu ve sarı mercimek çeşitleri salata, çorba ya da yemeklerin yanında pek çok farklı şekilde tüketilebiliyor.
Yoğurt
Bebeğinizin büyüyen kemikleri için, sizin ise biberonu güçlü tutmak ve kas fonksiyonlarınıza katkı sağlamak için kalsiyum ihtiyacınız bulunuyor. Bu nedenle her gün yaklaşık 120 gram yoğurt tüketmeye özen göstermeniz gerekiyor. Bir fincan yoğurt, süt kadar kalsiyum içeriyor. Ayrıca bu değerli gıda protein ve folat deposu olarak da tanımlanıyor. Yoğurtla lezzetli smoothie çeşitleri hazırlanabiliyor. Hatta yoğurt mayonez ya da ekşi kremanın yerine kullanarak günlük beslenme rutinine dahil edilebiliyor.
Kuru Yemişler
Kuru yemişler bakır, manganez, magnezyum, selenyum, çinko, potasyum, E vitamini ve hatta kalsiyum gibi önemli mineraller içeriyor. Boyutları nedeniyle taşınabilir olmaları, onları doyurucu birer atıştırmalık haline getiriyor. Yağ oranının yüksek olmasına aldırmayın, çünkü kuru yemişlerin içindeki yağlar sizin için iyi olan yağlar arasında kabul ediliyor. Hamileliğiniz boyunca tüketebileceğiniz bu süper besinleri yemeklerinize bol bol dahil etmeyi ve ara öğün olarak tüketmeyi ihmal etmeyin!
Somon Balığı
Somon gibi soğuk su balıkları, DHA olarak adlandırılan omega 3 esansiyel yağ asidi açısından zengin olması ile öne çıkıyor. Bu yağlar, birçok nedenden dolayı “esansiyel” yani “esas” olarak tanımlanıyor. Vücut bu yağları tek başına üretemiyor. Hamileliğiniz boyunca her hafta ortalama 200 gram somon balığı tüketmeniz öneriliyor.
Avokado
Meyveler hem vitamin deposu olmaları hem de çiğ tüketilmeleri ile sayesinde vitaminleri doğrudan alabildiğimiz oldukça önemli besinler arasında yer alıyor. Avokado da hamileyken rahatça tüketebileceğiniz meyvelerden biri. Çünkü içinde bol bol omega-3 bulunuyor.
Chia Tohumu
Bir süper tahıl çeşidi olan chia tohumu, lif ve omega-3 bakımından oldukça zengin bir besin. Chia tohumu aynı zamanda şekerin kana karışma hızını da yavaşlatıyor. Chia tohumlarını günlük beslenmenizde doğrudan yoğurdunuza karıştırabilir ya da salatalarınıza serpebilirsiniz.
Kuru Erik
Beş adet erikte toplamda 3 gram lif bulunuyor, dolayısıyla kuru erik iyi bir lif kaynağı olarak kabul ediliyor. Hamilelik döneminde günde 25 gram lif tüketilmesi önem taşıyor.
Ispanak
Temel Reis’in en sevdiği bu sebze sizin de favorilerinizin arasına girmeli! Folik asit, B vitamini ve kalsiyum açısından çok zengin olan ıspanağı çok iyi yıkayıp çiğ olarak salatalarınızda tüketirseniz, zengin içeriğinden daha çok faydalanabilirsiniz.
Kendiniz ve bebeğiniz için faydalı bir beslenme rutini yakalamak adına gebelik döneminde hangi besinleri hangi miktarda tüketmeniz gerektiği konusunda uzman hekim ve diyetisyen görüşü almayı unutmayın!
Hamilelik döneminde beslenme konusunu inceliyorsanız, sizin için annelik maratonu çoktan başladı demektir! Bu zorlu ve bir o kadar keyifli maratonda yaşadığınız maceraları bizimle paylaşmayı unutmayın! |
*Bu sayfada yer alan açıklamalar, sağlık tavsiyesi ve uyarı niteliği taşımamakta olup sadece bilgi edinimi amaçlıdır. Hamilelik döneminde sağlıklı ve dengeli bir beslenme rutini sürdürmek için bu konuda mutlaka bir uzman desteğine başvurmalısınız.
Kaynaklar;